Waarom het belangrijk is je zoutinname te beperken

Zout bevindt zich overal. Dat is dan ook één van de redenen waarom we veel meer zout consumeren dan we denken. Onze dagelijkse behoefte aan zout, en meer bepaald natrium (keukenzout is eigenlijk natriumchloride) ligt op ongeveer 1 theelepeltje (5 ml) of 2,3 g per dag. Helaas gebruiken we in werkelijkheid veel meer, zo’n 3,4 g per dag. Waarom is het zo belangrijk de zoutinname te beperken, en wat zijn de voordelen daarvan voor het lichaam? Hier leggen we kort uit wat de impact is van zout op je gezondheid.

De impact van zout op de gezondheid

Om optimaal te functioneren en de waterhuishouding in balans te houden heeft ons lichaam behoefte aan zout. Echter, teveel zout verstoort het evenwicht en – omdat het lichaam steeds probeert evenwicht (homeostase) na te streven – zal het dan proberen dit evenwicht te herstellen wat leidt tot een reeks hormoonafgiften die uiteindelijk tot schade kunnen leiden. Zo kan te hoge zoutinname bijdragen aan het ontstaan van hoge bloeddruk. Hoge bloeddruk kan zowel een gevolg als een oorzaak zijn van nierproblemen en cardiovasculaire aandoeningen. Zo hebben wetenschappers vastgesteld dat bij een te hoge zoutinname, onze hersenen worden gestimuleerd om het dorstgevoel op te wekken waardoor we gaan drinken om genoeg zout kwijt te raken via de nieren en de urine.

Verborgen bronnen van zout

Wel over 70% van het zout dat we consumeren is afkomstig van voorverpakte en voorbereide voedingsmiddelen. Gerechten zoals burgers, pizza, hartige snacks, soepen, voorbereide maaltijden enz., zitten vol zout. Twee grote bronnen van te hoge zoutinname waar we vaak minder bij stilstaan zijn: brood en kaas! Zout wordt gretig toegevoegd, niet alleen omwille van de smaak, maar tevens omwille van de eigenschappen als textuurverbeteraar.

Het belang van lagere zoutinname

Volgens de American Heart Association is de meest voor de hand liggende manier om je bloeddruk te verlagen het verminderen van zout in de voeding. Aangetoond werd, dat indien de zoutinname tot maximaal 1,5 g per dag wordt beperkt, de gemiddelde bloeddruk met zo’n 25% kan verlaagd worden. Hetgeen op zijn beurt dan weer leidt tot een sterk verminderd risico op het ontwikkelen van cardiovasculaire aandoeningen.

Tips om de zoutinname te beperken

Iedereen kan zijn zoutinname beperken: het gaat erom enkele voorzorgsmaatregelen in acht te nemen. Hier volgen enkele handige tips:

Focus op zoveel mogelijk verse (indien nodig diepvries) groenten en vis/vlees. Behalve minder zout, brengt het gebruik van verse voedingsproducten zoveel meer extra voordelen mee, zoals een verhoogde aanbreng van vitaminen en mineralen maar ook antioxidanten en andere micronutriënten.
In plaats van zout kan je je zelfbereide gerechten op smaak brengen met verse of gedroogde kruiden en specerijen (zonder toegevoegd zout weliswaar).
Lees steeds de ingrediënten lijst op etiketten: een goede indicatie is de plaats waar zout (natrium, natriumchloride, zeezout…) vermeld is. Hoe hoger een ingrediënt staat gerangschikt op de ingrediëntenlijst (m.a.w. hoe meer bovenaan), hoe hoger het percentage van het betreffende ingrediënt. Dus als zout (of natriumchloride, of zeezout, of Himalayazout…) op de 2^e of 3^e plaats staat, betekent dit een hoog gehalte.
Wees zeer kieskeurig: als je toch voorbereide maaltijden gebruikt zoek dan voor gerechten waarop duidelijk vermeld staat “verminderd zout”.
Indien je geen nierproblemen hebt, is het een optie om voor kaliumchloride te kiezen (LoSalt) in plaats van natriumchloride. Bespreek dit steeds met je arts indien je last hebt van je nieren.

Besluit

Terwijl zout noodzakelijk is voor een goed fysiologisch evenwicht (homeostase) is het van belang niet te veel zout toe te voegen om bloeddruk- en cardiovasculaire aandoeningen te vermijden. Wees dus attent op je dagelijkse zoutinname, en probeer ze zowiezo te verminderen aangezien bijna alle voedingsmiddelen zout bevatten.